KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. AB birincil hukuku ve Kıbrıs

AB birincil hukuku ve Kıbrıs

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 4 dk okuma süresi
311 0

Avrupa Birliği’nde (AB) uygulanmakta olan ’’Birincil Hukuk’’ Kıbrıs meselesinin çözümünde önemli bir konudur. Çünkü Kıbrıs konusunun çözülmesi halinde tüm ada fiili ve hukuki olarak AB üyesi haline gelecektir. Böyle bir durumda AB Birincil Hukuk’u en üst yasa haline gelecektir. Bunun bize ne gibi etkilerinin olabileceğine kısaca değinmek istiyorum.

Hukuk kuralları arasında hiyerarşi vardır. Demokratik rejimlerde yapılan tüm yasa ve tüzükler Anayasaya uygun olmak mecburiyetindedir. İki norm arasında bir çelişki söz konusu olduğunda, altta olan yasa iptal edilerek, üstte olan yasa geçerli olur. Anayasa Mahkemeleri, Anayasaya aykırı yasalar söz konusu olduğunda ilgili yasaları iptal etmektedir.

Avrupa Birliği’nde de Birincil Hukuk, İkincil Hukuk ve daha altta bulunan hukuk kuralları vardır. Alttaki kurallar üsttekilere uymak zorundadır. AB içerisinde, iptal edileceği açıkça belli olan bazı yasa ve tüzük çalışmalarının zaman zaman siyaseten istismar edilerek ileri götürüldükleri gözlemlenmektedir. AB ileride iptal edeceği belli olan bir anlaşmayı siyasi nedenlerle destekler gibi görünebilmektedir. Burada uyanık olup kendini korumak ilgili devletlere düşmektedir.

AB kurulurken devletlerarasında yapılmış anlaşmalar ve daha sonra tüm üye devletlerin oy birliği ile kabul ettiği anlaşmalar ve tüzükler AB’nin Birincil Hukukunu oluşturur. AB’ne katılan devletler bir katılım anlaşması ile Birliğe katılırlar. Doğal olarak bu katılım anlaşmaları da Birincil Hukuka dâhil olur.

AB’de Birincil Hukukun yanında bir de her devletin kendi parlamentosunda kendi ülkesi için kabul ettiği yasalar vardır. Bu yasaların AB’nin birincil hukukuna aykırı olması mümkün değildir.
AB ülkelerinden biri, AB Birincil Hukuku’na aykırı bir yasa yaparsa ne olur? Üye ülkelerden herhangi biri bu yasayı Lüksenburg’da bulunan Avrupa Birliği Adalet Divanı’na (ABAD) götürebilir. ABAD da yasayı derhal iptal eder. ABAD’ın geçmişte KKTC’ni yok sayan kararları olduğunu unutmamak gerek!

Kıbrıs’ta sürdürülmekte olan müzakereler sonunda bir anlaşmaya varılırsa, bu anlaşma AB Birincil Hukuk’u olacak mı? Bulunacak anlaşmanın ileride sulandırılmaması için AB Birincil Hukuk’u olması gerekir.

İki tarafın kabul edeceği ve referandumlarla onaylanacak olası bir anlaşma eğer iç hukuk sayılır ise ileride AB Birincil Hukuku’na aykırı olduğu gerekçesi ile parça parça ya da tümden iptal edilmesi durumu ile karşı karşıya kalınılabilir! AB Birincil Hukuku Kıbrıs Türkleri için bu nedenle hayati bir konudur!

Kıbrıs Türkleri ve Kıbrıs Rumları tarafından kabul edilecek olası bir anlaşmanın daha sonra mahkeme kararlarıyla (ABAD) iptal edilmesi ve Kıbrıs Türk Halkının haklarının yok sayılması acaba nasıl bir ortam yaratır?

Gökhan Güler

Kaynak : 8 Kasım 2016 Salı günü Milliyet Gazetesi’nde yayınlanmıştır.

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir