KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Bulgaristan seçimlerinde Türkler HÖH dedi!

Bulgaristan seçimlerinde Türkler HÖH dedi!

Ömür Çelikdönmez Ömür Çelikdönmez - - 9 dk okuma süresi
357 0

Hatırlıyorsanız geçtiğimiz hafta; 26 Mart seçimlerinin Bulgaristan Türklüğü açısından önemli olduğunu belirtip bu seçimler makas değişikliğine yol açar mı açmaz mı hep birlikte göreceğiz demiştim. Bulgaristan Türklerine yönelik Türkiye’de faaliyet gösteren birçok sivil toplum örgütünün, Dost Birliği’ni desteklediklerini açıkça beyan ettiklerini, Türkiye’deki mevcut iktidarın desteğini alan Dost Birliği’nin seçimleri kazanıp kazanmamasının, Bulgaristan Türklerinin bundan sonra yola HÖH veya Dost Partisi ile devam edip etmeyeceklerini belirleyeceğini özellikle vurgulamıştım. Aslında seçimden önce Dost Birliği’nin çokta başarılı olamayacağını biliyordum. Çünkü HÖH; eleştiri ve hoşnutsuzluklara rağmen Bulgaristan Türklüğünün, Bulgaristan parlamentosuna taşınmasında hatta iktidar ortağı olmasında oldukça başarılı bir seçim stratejisi takip etmişti. Son seçimde de bu başarısını sürdürebilirdi. Ancak Türklerin desteğini alan güçlü bu muhalefet partisinin Bulgar makamlarını rahatsız ettiği de bir gerçekti. Bulgarların HÖH hoşnutsuzluğu ve Ahmet Doğan’ın Bulgaristan şartlarına göre reel politik tercihlerinden Türkiye’nin de rahatsız olduğu bir gerçekti. (Bkz. http://www.kafkassam.com/bulgaristan-secimleri-ve-bulgaristan-turklugunun-imtihani.html )


Dost Partisi, mevcut Türk hükümetinin desteğini seçimde başarıya dönüştüremedi. Dost’un aldığı oyların büyük çoğunluğu Türkiye’de ikamet eden Türk kökenli Bulgaristan vatandaşlarından. Bulgaristan’da nüfusun yaklaşık yüzde 10’unu (yaklaşık 700 bin) Türkler oluşturuyor. Komünist rejim döneminde Bulgaristan’dan yaklaşık 300 bin Türk, kısmen zorla Türkiye’ye göç ettirilmişti. Türkiye’de yaşayan yaklaşık 200 bin Bulgaristan kökenli Türk’ün üçte birinin ülkedeki seçimlerde oy kullandığı tahmin ediliyor. Ankara hükümetiyle yakın ilişki içinde olan Dost Partisinin seçim kampanyası filminde, Müslüman Bulgarların Komünist idare altında sürüldükleri zamanlardan kalma görüntüler yer alması ve seçim müziğinin mehter marşını andırmasının, seçmenin ikna olmasına pek katkı sunmadığı anlaşılıyor.

Türkiye ile Rusya arasındaki uçak krizinin ardından HÖH’ten kopanların kurduğu ve Türkiye tarafından desteklendiği iddia edilen Sorumluluk, Özgürlük ve Hoşgörü için Demokratlar (DOST) barajı aşamadı. DOST ile Hürriyet ve Şeref Halk Partisi’nin (HŞHP) kurduğu DOST Birliği oyların sadece yüzde 2.95’ini alabildi.. Merkez Seçim Komisyonu, DOST Birliği’nin yurt dışında verilen oyların yüzde 17.14’ünü aldığını açıkladı. DOST Birliği, yurt dışından toplam 22 binden fazla oy alırken, HÖH’e ise yurt dışından yaklaşık 11 bin oy geldi. Bu oy kullanım oranı Bulgaristan dışındaki merkezlerde özellikle Türkiye’de kullanılan oyların büyük çoğunluğunun Dost’a gittiğini gösteriyor. Bunun en önemli nedeninin Türkiye’de yaşayan Bulgaristan vatandaşı Türklere, Türk hükümetinin Dost Birliği’ni desteklediği ve seçimleri kazanmasının kuvvetle muhtemelen propagandasının etkili olduğu söylenebilir. (Bkz. https://tr.sputniknews.com/avrupa/201703271027813778-bulgaristan-gerb-hoh-dost/ )

Oynayamayan gelin yerim de dar dermiş yenimde dar dermiş. O hesap Bulgaristan’ın, Türkiye’de oy kullanılacak sandık sayısını 140’tan 35’e düşürmesi ve Kiril alfabesiyle dilekçe yazma zorunluluğu getirmesi, oy verme merkezleri önünde uzun kuyruklar oluşmasını bahane eden Bulgaristan’da DOST Partisi Genel Başkanı Mestan, Türkiye’de oy kullananlara Kiril alfabesiyle beyanname doldurulması şartına ilişkin açıklamasında ‘Tek amaç Dost Parti’sini baraj altına düşürmek’ dedi. Aldığı oy oranına bakıldığında gerçekçi bir değerlendirme içermediği söylenebilir. Ancak bu uygulamaların da seçimlere gölge düşürmediği söylenemez. Nitekim Rusların haber sitesi Sputnik, bu uygulamayla dalga geçen habere yer verdi. “Türklerin sınırda engellendiği Bulgaristan seçimleri, sorunsuz başladı” manşetiyle ironik çelişkiyi gündeme taşıdı. Haberde Çifte vatandaşlık sahibi Türklerin oy kullanmak için ülkeye gitmek istedikleri sırada sınırda milliyetçi gruplarca engellenmesiyle gündeme gelen seçim süreci, sorunsuz başladığını duyuruldu. (Bkz. https://tr.sputniknews.com/avrupa/201703261027804176-bulgaristan-secimler-sandik/ )

Bulgaristan halkı, Avrupa Birliğinden yana tavır koydu. Seçim sonuçlarına göre Avrupa Birliği taraftarları, ülke politikasında aktif rol üstlenecek. Bulgaristan genel seçimlerinde, eski Başbakan Boyko Borisov’un liderliğindeki merkez sağ, Bulgaristan’ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar Partisi’nin (GERB) önde tamamlaması ve yüzde 33 oy alması, halkın tercihinin Avrupa Birliği’nden yana olduğunu gösteriyor. Seçimlerde, Sosyalist Parti ise yüzde 28 oranında oy alabildi. Borisov’un iktidardaki önceliğinin ülkesini Avrupa Birliği dönem başkanlığına hazırlamak olacağı kesin. Yeni parlamentoda olası ortaklarla haftalar ve hatta aylar sürebilecek zor müzakereler öncesi Borisov ulusal birlik çağrısı yapması önemli. Bu çağrı olası koalisyon ortaklıkları için kapı aralıyor denilebilir. Çünkü çok partili bir sistemde barajı aşan partilerden Sosyalistler, koalisyon hükümetine katılmayacaklarını açıkladılar, olası koalisyon senaryolarını çıkmaza soktular. Sosyalistlerin bu tutumu bize bu filmi önceden gördük dedirtiyor. Sosyalist Parti lideri Kornelia Ninova’nın “Eğer merkez sağ bizi koalisyona davet ederse, biz hükümete katılmayacağız. Siyasette ilkeler var ve biz bunu istemediğimizi zaten seçim kampanyasındaki programımızla dile getirdik. Bizim hedefimiz ülkedeki mevcut statükoyu değiştirmek” açıklamaları, ideolojik açıdan siyaseten farklı kulvarlarda olsalar da Türkiye’de 7 Haziran seçimleri sonrasında Ak Parti ve CHP’nin koalisyon hükümeti kurma tekliflerine partisinin kapılarını kapatan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’yi çağrıştırıyor. (Bkz. http://tr.euronews.com/2017/03/27/bulgaristan-da-secimi-merkez-sag-parti-onde-tamamladi )

Bulgaristan seçim sonuçlarına bakıldığında Thomas Hobbes’un “Homo homini lupus/İnsan insanın kurdudur” deyişinin, Türklerle birebir bir örtüştüğü ortada. Resmi olmayan sonuçlara göre, Bulgaristan’da üyelerinin çoğunu Türklerin oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi yüzde 8 oranında oy aldı. HÖH olası koalisyon hükümetlerinin küçük ortağı gözüküyor. Ancak parlamentoda üçüncü büyük siyasi güç olan bu partinin, son seçimde oy oranı geriledi. Türkiye tarafından desteklendiği iddia edilen Sorumluluk, Özgürlük ve Hoşgörü için Demokratlar (DOST) ise barajı aşamadı.
DOST ile Hürriyet ve Şeref Halk Partisi’nin (HŞHP) kurduğu DOST Birliği, oyların sadece yüzde 2.95’ini alabildi. Dost’a verilen oylar, HÖH’de toplanabilseydi Bulgaristan Türkleri Bulgaristan parlamentosunda daha güçlü temsil edilebilirdi. Seçimin bir başka sonucu da Bulgaristan Türklerinin ‘Sava’ takma adlı Bulgar ajanlığıyla suçlanan Ahmet Doğan’ı, yine ajanlık suçlaması yapılan Bulgar gizli servisinde kod ismi ‘Pavel’ olan Lütfi Mestan’dan daha güvenilir bulduğudur. En önemli sonucu ise Türkiye’nin yüklenmesine ve yönlendirmesine rağmen Bulgaristan seçimlerinde istediği sonucu alamadığıdır. Yazın bir tarafa bu hezimetin Türkiye’deki referanduma yansıması mutlaka olacaktır!
Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39
omurcelikdonmez@hotmail.com

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir