Ermenistan’da Taşnaklar yine iktidarda
Son günlerde Ermenistan’ın en önemli konusu iktidardaki Ermenistan Cumhuriyetçi Partisi ve Taşnak Ermenistan Devrimci Federasyonu’nun içinde bulundukları işbirliği.
İlk başlarda söylentiler ile dağılan haberler daha sonra koalisyon oluşturmasına dair resmî bir belge sayesinde doğrulandı. Halihazırdaki Ermenistan 131 üyeli parlamentosu; Cumhuriyetçilerin 69 milletvekilinin yanında, Müreffeh Ermenistan, Ermeni Ulusal Kongresi Hukuk Ülkesi, Devrimci Taşnaksutyun ve Miras partisinin milletvekillerinden oluşuyor. Taşnakların şu andaki milletvekili sayısı sadece 6. Çiçeği burnunda anlaşma sayesinde Taşnaklara 3 bakanlık ve iki yerel yönetim veriliyor.
Taşnaklar, 2015 yılında ülkede yapılan anayasa referandumunda Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın talimatıyla gündeme gelen anayasa değişikliğini destekleyerek seçmene referandumda “evet” oyu kullanması çağrısında bulundu. Bu Taşnakların siyasetinde bir dönüştü, referandum Sarkisyan’ın anayasayı değiştirmesine olanak sağlayacağı takdirde, Taşnaklar da bu durumdan yararlanacaklardı, bu açıktı. Fakat tüm bu ortaklığı, referandumda “evet” dediler şimdi de hediyelerini (yeni görevler, bakanlıklar) alacaklar sığ yaklaşımı ile değerlendiremeyiz.
2017, Ermenistan için seçim yılı olacak, seçim öncesinde koalisyon kurulması pek alışılagelmiş bir durum değil, koalisyonlar bildiğiniz gibi demokratik ülkelerde genelde seçim sonrasında kurulurlar. Durum böyle olunca bu zamansız yakınlaşmanın altında bir şeyler aramak, bu birleşmenin bir koalisyon mu yoksa Sarkisyan yönetiminin ömrünü uzatmak için mi kurgulandığı konusunda soru işaretlerine sahip olmak pek de manasız değil.
Muhalefet, cumhurbaşkanlığı görev süresi 2018’de dolan Sarkisyan’ı parlamenter sisteme geçerek başbakan olmaya hazırlık yapmakla suçlarken, anlaşılan o ki bugün Sarkisyan da olası tepkilerden korkarak “yeni bir hükümet” kuruyoruz demek istiyor. Bir ilgi çekici nokta ise geleceğe dair tüm bu konuşmaların-anlaşmaların Taşnaklar ve Cumhuriyetçiler arasında değil, Taşnaklar ve Sarkisyan arasında yapılması. Cumhuriyetçilerin bir kısmının Taşnaklar ile hükümeti paylaşmayı sıcak bulmadığı bilinen bir gerçek, fakat ne yazık ki bunun dış ya da iç siyaset “fikir ayrılıkları” ile hiç bir ilgisi yok. Cumhuriyetçiler bakanlıklardan bir kısmının Taşnaklara gideceğinden rahatsız olduklarından, gücün paylaşımından yana değiller.
Hali hazırdaki hükümette 18 bakanın 9’u Cumhuriyetçi, 9’u ise parti tarafından aday gösterilen ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan bağımsız bakanlardan oluşuyor. Bu dengenin 2017 seçimlerinden sonra nasıl olacağına dair hiçbir tahmin yapılamıyor olsa da Taşnakların gelecek sene Ermenistan’da önem kazanacakları aşikâr.
Taşnakların ile Cumhuriyetçilerin 24 Şubat’ta imzaladıkları memorandumdan sonra bile, Taşnaklar içinde bulundukları ortaklığa koalisyon demekten kaçınıyorlar. “Bu işbirliğinin 2017 parlamenter seçiminin ardından koalisyona dönüşüp dönüşmeyeceği daha sonra belli olacak.” diye konuşan Taşnaklar, seçimlerden önce anlaşılan o ki, böyle bir “gelecek koalisyonuna” şimdiden onay verdiklerini açıklamak istemiyorlar.
Bakanlık atamalarında isimlerin uzun sure hâlâ netleşmemesinin sebebi Taşnakların iç meselesi olduğu belliydi, kısa süre sonra imzalanan referandum sonucunda isimler de açıklandı, daha önce de bakanlık görevi yapmış, ve halk tarafından başarılı bulunan Levon Mkrtchyan Eğitim, Ardzvik Minasyan Ekonomi, David Lokyan ise Yerel Yönetim bakanlıklarına getirildiler.
“Yeni Elit’in” şekillenmesi Ermenistan’a nasıl fayda sağlayacak tahmin etmek güç, bakanlardan henüz yeni programlar hakkında bilgi gelmiş değil. Sarkisyan parti içinde çatlak sesleri “Taşnaklar ile ortaklığın” önemine değindiği konuşmaları ile rahatlatmaya çalışıyor. Uzun süredir gücünü paylaşmak fikrinden haz etmeyen Sarkisyan, belli ki bunun gerçek bir hakimiyet bölümü olarak değil, oluşan siyasi krizi çözme çabası olarak kullanıyor. Gerçekçi olmak gerekirse, bulunduğumuz yerden radikal siyasi değişimler olmadığı takdirde oluşturulacak koalisyonun kısa ya da uzun vadede iç ya da dış siyasete bir getirisi olmayacağını görmek zor değil.
ALIN OZINAN
