KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Frenk illeri viran Tatar Türkü Romanya’ya başbakan!

Frenk illeri viran Tatar Türkü Romanya’ya başbakan!

Ömür Çelikdönmez Ömür Çelikdönmez - - 14 dk okuma süresi
360 0

Romanya, Avrupa’nın en yoksul ülkesi. Romanya, ulusal yayın kuruluşu 2007’den bu yana birikmiş borçlarını ödemediği için 2016 Eurovision Şarkı Yarışması’ndan çıkarılmıştı. Ankara sokaklarında rastladığınız akordeon çalan müzisyenler hep Romanyalı. Ülkenin 23 milyon 332 bin olan nüfusunun yüzde 89,4’ünü Romenler, yüzde 7,1’ini Macarlar, kalan kısmını da Tatar Türkleri, Osmanlı Türkleri, Çingeneler, Almanlar, Yahudiler, Bulgarlar, Çekler, Slovaklar, Yunanlılar, Ermeniler, Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler oluşturuyor. Osmanlı ve Tatar Türklerinin toplam sayısı 120 bin olarak belirtiliyor. Ancak Türk Dışişleri kayıtlarına göre bu rakam 70 bin civarında. Türklerin büyük çoğunluğu, Köstence merkezli olmak üzere Dobruca bölgesinde yaşıyor. Bunların dışında, Romanya’da, 20 bin civarında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bulunuyor. Halkın yüzde 86,8’i Ortodoks, yüzde 5’i Katolik ve yüzde 3.5’i Protestan’dır. Kalan kısmı da Müslüman, Yahudi, Kalvenist ve Lütheryenlerden oluşur. Resmi dil Romence olmakla birlikte, Macarca ve Almanca da yaygın olarak konuşuluyor.

Romanya’da yaşayan ve çoğunluğu Müslüman olan Çingeneler, kendilerini ‘Türk’ ve ‘Millet’ isimleriyle tanımlıyor. Çingeneler nüfus kaydına kendisini ‘Türk’ olarak yazdırıyor ve ana dil olarak Türkçe konuşuyor. 1990 yılından itibaren ülkenin dışa açılmasına paralel olarak, çok sayıda Türk işadamı, bu ülkede yatırım yaptı. 1999 yılı sonu itibarıyla, Romanya’da yatırım yapan Türk sayısı 5 bin 600 dolayındadır. Özelleştirilen birçok kuruluş, Türk firmalarınca satın alındı. Türk işadamlarının yatırımları; ekmek fırını, elektronik fabrikaları, boya ve deterjan sanayii, tekstil ve bankacılık alanlarında. Romanya’da yaşayan yaklaşık yetmiş bin soydaşımız da, resmi olarak tanınan diğer 16 azınlık gibi kurdukları birlikler aracılığıyla kendilerine tanınan anayasal haklardan yararlanıyor.

Romanya’da azınlıklara ait birlikler, bir siyasi parti statüsünde kabul edildiğinden her azınlık belirlenen nüfus oranına göre Romanya Parlamentosu’nda temsil ediliyor ve bu bağlamda Türk ve Tatar Türklerinin Parlamento’da birer temsilcisi bulunuyor. Ülkede en önemli siyasi partiler; Sosyal Demokrat Parti (PSD), Ulusal Liberal Parti (PNL), Demokratik Liberal Parti (PDL), Romanya Macarları Demokratik Birliği (UDMR). Türkiye ve Romanya Balkanlar’da birbirlerinin en büyük ticaret ortaklarıdır. Türkiye Romanya’dan; metal cevherleri, demir-çelik, ham petrol ürünleri, kara taşıtları ithal ediyor, tekstil, demir-çelik, kara taşıtları, enerji üreten makine ve cihazlar ihraç ediyor.

Türkiye’nin toprak bütünlüğüne yönelik yıkıcı terör örgütlerini destekleyen Avrupa, şimdi aynı akıbetin kendisinin kaderi olmasından korkuyor. Korkunun ecele faydası yok! Ukrayna’da aklı sıra Rusları çuvallatan AB, Rusya’nın Kırım atraksiyonu ile şokları yaşıyor. Bununla kalsa iyi ya. Rusya’nın Kırım’dan sonra Moldova’nın ayrılıkçı Transdinyester bölgesini ihlal edebileceğinin dillendirilmesiyle birlikte tam bir teyakkuz durumu yaşamaya başladı. Avrupa deyim yerindeyse diken üstünde. Bu gidişle Rusya, Kırım ve Transdinyester ile yetinmeyecek! Soğuk savaş döneminin Demirperde sınırlarına geri dönüyor, Amerika’yı taa Avrupa’dan kuşatmanın yollarını arıyor. Öldürücü sözümü bekleyin. Rusya Avrupa’yı Balkanlardan vuracak! Balkanlarla Amerika’yı vuracak! Romanya ve Bulgaristan’a yönelik Rus operasyonları kapıda. Romanya ve Bulgaristan’ın etnik yapısı ve yakın geçmişlerindeki Rusya ile bağları, Rusya’nın müdahale şansını ve başarısını yüksek kılıyor. Bulgaristan ile Romanya tıpkı Kırım gibi, Türk kökenli nüfusun yoğun yaşadığı ülkeler arasında bulunuyor.

Türkiye’nin Romanya ve Bulgaristan ile siyasi ve ekonomik ilişkileri had safhada. Rusya’nın Türkiye’yi hesaba katmadan buralarda iş çevirmesi çok zor. Nasıl Kırım’da Türkiye Rusya’ya zorluk çıkarmadıysa, Kırım Tatarlarını sağduyuya davet ettiyse, Balkan Türklüğünü de Rus saldırılarına kurban etmeyi düşünmez. Benin anlamak istediğim, ABD ve AB’nin Türkiye’yi bu denli kızdıracak ne yaptığı? Bulgaristan Mart 2004’te NATO’ya tam üye oldu. Ayrıca, 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren de AB üyesi. Bulgaristan Türkleri her dönem iktidar partisi ile koalisyon yaparak Mecliste temsil ediliyor. Bazı bakanlıklar Türklere veriliyor. Romanya’da yaşayan yaklaşık yetmiş bin soydaşımız da, resmi olarak tanınan diğer 16 azınlık gibi kurdukları Birlikler aracılığıyla kendilerine tanınan anayasal haklardan yararlanmaya çalışmaktadır. Romanya’da azınlıklara ait birlikler, bir siyasi parti statüsünde kabul edilmekte ve her azınlık belirlenen nüfuslarına göre Romanya Parlamentosu’nda temsil edilmekte. Türk ve Tatar Türklerinin Parlamento’da birer temsilcisi bulunmakta. (Bkz. Ömür Çelikdönmez /24.03.2014/ http://www.timeturk.com/tr/makale/omur-celikdonmez/rusya-avrupa-yi-balkanlardan-vuracak.html )

Bu satırlar ve değerlendirme iki yıl öncesine ait. Eskiye rağbet olsa bitpazarına nur yağar dediğinizi duyar gibiyim. Ne oldu da geçmişe dönük hatırlatma yapıyorum? İzninizle açıklayayım. Romanya’da 11 Aralık’ta yapılan genel seçimin galibi PSD’nin lideri Dragnea’ın, partisinin başbakan olması için Tatar Türkü olan Sevil Shhaideh’i önerdiğini duyurmasından dolayı efendim. 2014 Kasım ayındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Transilvanya bölgesinden, Alman kökenli protestan politikacı Klaus Iohannis, Romanya Cumhurbaşkanı seçildiğinde Alman kamuoyunda; “Komünistlerin devrilmesinden 25 yıl sonra seçilen Iohannis’i çetin bir görev bekliyor.

Klaus Iohannis seçmenin oyları ile gösterdiği büyük güvenden epeyce beslenebilir. Öte yandan bir ‘Alman’ı devletin başına seçmek suretiyle Rumenler, Batılı erdem ve değerlere ve Avrupa’ya bağlı olduklarını ortaya koydular. Rusya’nın iktidar iştahının Bükreş’te de hissedildiği şu günlerde Iohannis’in zaferinin dış politika açısından da ağırlığı olacak. Iohannis bir Mesih değil, sadece devlet başkanı. Mucize yaratması beklenmemeli.” değerlendirilmesinde bulunulmuştu. (Bkz. http://www.dw.com/tr/18112014-alman-bas%C4%B1n%C4%B1ndan-%C3%B6zetler/a-18070335 ) Almanların dolayısıyla Avrupa Birliğinin hevesi kursağında kaldı. Çünkü Romanya’nın Alman kökenli Cumhurbaşkanının olabilir ama Türk kökenli Başbakanı da yolda.

Romanya’da 11 Aralık’ta yapılan genel seçimin galibi PSD’nin lideri Dragnea, Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis görüşmesinin ardından partisinin başbakan olması için Tatar Türkü olan Sevil Shhaideh’i önerdiğini duyurdu. Romanya basınında Sevil Shhaideh’in başbakan olması durumunda Romanya’da ilk kez hem bayan hem Müslüman hem de Tatar Türkü’nün başbakan olacağı yorumları yapıldı. Sevil (Canbek) Shhaideh’in hayatındaki bir başka ilkte, Mayıs 2015’te Romanya’nın tarihinde ilk defa hükümette bir Kırım Tatarı’nın, Kuran’a ve Anayasa’ya el basarak yemin etmesiyle bakan olmasıydı. (Bkz. http://www.yenibalkan.com/dunya/romanyaya-turk-bakan-h3707.html )
Tarih profesörü Kemal Karpat’ın akrabası olan Sevil Shhaided, 2012 yılında devlet sekreterliği görevinde bulunmuş, 2015 yılında Victor Ponta hükümetinde kalkınma bakanlığı yapmıştı. Romanya Merkez Seçim Bürosu tarafından açıklanan resmi sonuçlara göre, seçimlerin galibi Sosyal Demokrat Parti (PSD), milletvekili seçimi için açılan sandıktaki oyların yüzde 45,47’sini alarak 154 milletvekilini, senatör seçimi için açılan sandıktaki oyların da yüzde 45,67’sini alarak 67 senatörü meclise göndermişti. Merkez sağdaki Ulusal Liberal Parti (PNL) ise mecliste, milletvekili oylarının yüzde 20,04’ünü alarak 69 milletvekili ve senatör oylarının yüzde 20,41’ini alarak 30 senatör sandalyesinin sahibi olmuştu. Romanya Liberal ve Demokratlar İttifakı (ALDE), milletvekili seçimi için kullanılan oyların yüzde 5,62’sini alarak 20 milletvekili ve senatör seçimi için kullanılan oyların da yüzde 6’sını alarak 9 senatör çıkarmıştı. PSD lideri Dragnea ise ALDE ile koalisyon kuracaklarını belirterek, tek bir başbakan adayı belirlediklerini, bunu da kamuoyu ile yakın zamanda paylaşacaklarını kaydetmişti. (Bkz. http://www.turkishny.com/other-news/4-other-news/230203-romanyada-musluman-turk-basbakan-onerisi – https://tr.sputniknews.com/avrupa/201612211026436188-romanyada-musluman-turk-basbakan-onerisi/ )
1964’te Köstence’de doğan Sevil Canbek 2011 yılında evlendiği Arap kökenli eşi nedeniyle Shhaideh soyadını taşıyor. Sevil Canbek anne tarafından Romanya doğumlu ünlü tarihçi Prof. Dr. Kemal Karpat’ın da akrabası. Sevil Shhaideh’in Romanya bütçesinin en büyük payını kullanmakta olan Bölgesel Kalkınma ve Kamu Yönetimi Bakanlığına getirilmesi onu Romen basınında Müslüman ve Türk kimliği ile öne çıkarmıştı. 2011’de evlenen Sevil Shhaideh’in nikah şahitliğini, kendisinden önceki bakan Liviu Dragnea ve Köstence İl Meclisi Başkanı Nicuşor Constantinescu yapmıştı. Sevil Shhaideh, 1993 – 2007 yılları arasında Köstence İl İdaresinde bilişim uzmanı olarak görev yaptıktan sonra 2012 yılına kadar aynı kurumun Proje Bölümünü yönetti. Sevil Shhaideh,İngilizce ve Fransızca biliyor.
1989’da Komünist lider Nikolay Çavuşesku’nun büyük protestoların devrilmesinin ardından, Batıya açılan bir dış politika izler oldu. Geçmişsindeki SSCB bağlantısı ve günümüzdeki batıcı politikaları nedeniyle Romanya, Rusya ve Amerika için büyük öneme sahip. Amerika’nın Kosova’daki Bondsteel üssünden başka Romanya’nın liman kenti Köstence yakınlarında Mihail Kogalniçeanu askeri üssünde konuşlu, her an müdahaleye hazır Delta Force adı verilen özel operasyon birlikleri var. Amerika, Balkanlardaki varlığını bu askeri üslerle pekiştirmiş durumda. Bu askeri üslerden yürüttüğü istihbarat faaliyetleriyle Balkan devletlerini ve halklarını birbirine düşürebilecek her türlü yönlendirme çalışmasında bulunuyor. (Bkz. http://www.nokta32.com/haber-9121-rus_dogalgazi_balkan_barisini_korur_mu.html ) Ancak efsane geri dönüyor Avrasyacı Rusya Atlantikçi Amerika ile hesaplaşma peşinde. Avrupa ve Balkanlarda kaybettiği mevzileri yeniden kazanıyor.

Avrupa Birliği; güvenlik şemsiyesi Nato/North Atlantic Treaty Organization/Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün en büyük partneri ABD’nin ayrılma korkusuyla yüzleştiği dönemde, Varşova Paktı’nın varisi Rusya tarafından kuşatılma sendromu yaşıyor. AB üyesi Bulgaristan’da 1989’da komünizmin yıkılmasından bu yana düzenlenen 5. cumhurbaşkanlığı seçiminde Rusya yanlısı, asker kökenli aday Rumen Radev, hükümetin desteklediği adaya büyük fark attı. Bulgaristan’ın yeni cumhurbaşkanı eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli General Rumen Radev oldu. Sosyalistlerin desteklediği 53 yaşındaki Radev, Rusya yanlısı bir isim olarak biliniyor. Başbakan Boyko Borisov, lideri olduğu partinin cumhurbaşkanı adayının seçimi kaybetmesi üzerine hükümetin istifasını parlamentoya sundu. (Bkz. http://tr.euronews.com/2016/11/14/bulgaristan-a-eski-jet-pilotu-rusya-yanlisi-yeni-cumhurbaskani )
Avrupa’nın siyasi açıdan en istikrarsız ülkesi olarak kabul edilen Moldova, yıllardan beri, Batı yanlıları ile Rusya yanlıları arasındaki yoğun siyasi mücadelenin yaşandığı bir ülke. Moldova’da cumhurbaşkanlığı seçimini Batı yanlısı eski Eğitim Bakanı Maya Sandu kaybetti. Rusya yanlısı Sosyalist lider İgor Dodon kazandı. Rusya yanlısı tutumu ile bilinen, hükümet karşıtı eylemleri organize eden Sosyalist Parti Başkanı Dodon, cumhurbaşkanlığı yarışında seçim propagandası olarak Slavyan değerlerini koruma, Moskova ile ilişkileri normalleştirme ve Moldova ekonomisine nefes aldırma sözü vermişti. Moldova’nın AB entegrasyonu yerine, Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Ermenistan’ın üye olduğu Gümrük Birliğine üye olacağını söylemişti. (Bkz. http://www.abhaber.com/moldova-ve-bulgarsstanda-secimleri-rusya-yanlilari-kazandi/ )
Romanya’da bu serüvenin kahramanı Türk başbakan olacak anlaşılan. Allah işini kolaylaştırsın!
Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39
omurcelikdonmez@hotmail.com

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir