Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Irak Başbakanı Haydar el-İbadi arasında uzun zamandan beri bir gerginlik bulunmaktaydı. İki lider arasında yaşanan gerginlik Türk-Irak ilişkilerini kopma noktasına getirmişti. Yaşanan gerginlik Irak Başbakanı’nın Türkiye’nin Irak’ta PKK’ya karşı yürüttüğü terörle mücadele operasyonlarına ve Başika kampında Türk askerinin bulunmasına karşı cephe almasına neden oldu. Gerginliğin nedenleri ise kısaca Türkiye’nin Irak’ta Barzani’yi kendisine muhatap alması, Irak’ta her geçen gün artan Şii etkisi, Erdoğan’ın izlediği Sünni merkezli politikalar ve Irak üzerinde var olan AB ve ABD etkisi olduğu söylenebilir. Özellikle Türkiye’nin AB ve ABD karşıtı bir politika izleyerek Rusya ile yakınlaşması neticesinde ABD etkisi altında bulunan Irak yönetimi Türkiye’ye karşı cephe almıştır. Bu süreçte ise Irak yönetiminin PKK’yı desteklediği iddiaları ortaya atılmıştır.

Erdoğan-İbadi görüşmesi

Yaşanan bu olumsuz gelişmelere rağmen belirli bir süre sonra iki ülke arasındaki gerginlik yerini sessizliğe bırakmıştır. Ancak devam eden diplomatik görüşmeler sonrasında Cuma günü Erdoğan ile İbadi arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşmiştir. Görüşmede ele alınan başlıca konunun ikili ilişkilerin güçlendirilmesi ve terörle mücadele konuları olmuştur. Erdoğan ve İbadi görüşmesinde sadece PKK terör örgütünün değil bölgedeki tüm terör örgütlerine karşı ortak mücadele edileceği ve terörün bölgeyi istikrarsızlaştırmasına izin verilmeyeceği vurgulanmıştır. Ayrıca Başbakan Yıldırım’ın Ocak ayında Irak’a yapacağı ziyaret ikili ilişkilerin güçlendirilmesinde ve yaşanan sorunlarda direkt diyalog yolunun açık olmasına önemli bir unsur olacaktır.

İbadi’nin Açıklamaları

İki ülke arasında yaşanan normalleşme sürecinde dün Irak Başbakanı İbadi bir açıklama yaparak Türkiye ile ilişkilerini güçlendirmek istediklerini ve PKK terör örgütünün Irak topraklarını kullanarak Türkiye’ye saldırmasını kabul etmediklerini söyledi. İbadi’nin bu açıklamalarının Erdoğan ile yaptıkları telefon görüşmesinden sonra yapılması Türkiye’nin Ortadoğu’da Barzani gibi isimleri değil de merkezi yönetimleri muhatap alması gerektiğine dair gerçeği bir kez daha ortaya çıkarmıştır. Özellikle Barzani’nin her geçen gün artan bağımsızlık isteği, Musul Operasyonu sırasında Türkiye’yi oyalayan açıklamalar yapması, Kerkük’ün IŞİD saldırısına uğraması sonrası bu bölgede PKK’lı teröristlerin silahlarıyla serbestçe dolaşmasına izin verilmesi ve Barzani’ye ait grupların PKK’ya el altından destek vermesi Erbil yerine Bağdat’ın muhatap alınmasının zorunlu olduğunu göstermiştir.

Türkiye’nin Çıkarı

Türkiye, merkezi yönetimle kuracağı yakın ilişkiler sayesinde bölgesel politikalardan daha sağlıklı sonuçlar alabilecek, Irak üzerinde olası bir AB, ABD ve İran etkisine karşılık Türkiye’nin taleplerini dile getirebileceği sağlıklı bir diyalog kanalı kurabilecek, Irak’ta özellikle PKK terör örgütüne karşı Irak yönetiminin tepkisini çekmeden daha rahat hareket edebilecektir. Özellikle Musul’un kaderinin çizildiği bu dönemlerde Türkiye’nin Irak’la yakın ilişkilerinin bulunmaması kısa, orta ve uzun vadede hem Türkiye’nin hem de bölgedeki Türklerin aleyhine olacaktır. Irak yönetimi ile düzeltilen ilişkilerin neticesinde Türk ordusunun Irak’ta bulunması sorgulanmayacaktır. Türkiye, Irak’a bu konudaki samimiyetini göstermek için Irak genelinde devam eden IŞİD karşıtı operasyonlara katılmak istediklerini belirtmelidir. Böylelikle 13 yıldır izlenen hatalı politikaların tam tersine Türkiye bölgede tekrar yükselen ve istikrarı sağlayan saygın bir güç konumuna yükselebilir.

Amerika Araştırmaları ve Terör Uzmanı Emrah Kaya/ Kafkassam

Facebook- Twitter: @emrhky0407