Efendim 1950 seneleri Van’ın nüfusu on üç bin neredeyse herkesin herkesi tanıyabileceği cesamette bir nüfus. Çarşının o geleneksel arasta yapısının bozulmadığı vakitlerdir. O zamanın Van çarşısı Kuzey-Güney yönünde bir ucu Beşyolda başlayıp diğer ucu Soydanların evlerinin bulunduğu noktaya kadar tecessüm etmiş ikiyüz metrelik Cumhuriyet caddesi ve bir kaç ara sokaktan mürekkep. 1950’li yılların çarşısında kimler yok ki; Çuhacılar, semerciler, nalbantlar hancılar mesciler, menzilciler, kavafiyeciler saraciyeciler tenekeciler. 1950 senesinin bir yaz ikindisinde bir saatçi dükkanının önünde bir adam durmaktadır. Arka planda zemberekleri eski zamanda susmuş saatler görünmekte. İhtimaldir ki en iyisinden Bitlis tütününü tabakasından çıkarıp sarmış, derin düşüncelere dalmış görünüyor. Hayatın yükünü çoluk çocuğun rızkını tarihin en eski mesleklerinden biri olan Dellalıkla icra-ı sanat eyleyerek kazanıyor. Dellalık dediysem öyle herkesin icra-ı sanat eyleyebileceği bir meslek değil. Evvela tiyatral bir yeteneğe haiz olacak, espri melaikesi gelişmiş olacak. Sesi gür olacak; araya sokuşturduğu şakalarla ses oyunlarıyla potansiyel müşterilerin dikkatine celbetme yeteneğine sahip olacak. Hepsinden önemlisi bir dikkat avcısı olacak. Tellalerin bir başka maharetide henüz televizyon denen sohbet ve muhabbet düşmanı hayatımıza girmeden önce çarşıda akşam kahvehanelerinde ya da meclislerde gece yarılarına kadar birbirinden güzel kıssalar, hikayeler, devşirmeler, şiirlerler, maniler,uzun hikaye anlatmak Tellalerin kıymete haiz güzelliklerden biriydi. Tellaler Anadolu’nun tiyatrosuz eğlencesiz o soluk günlerinde çarşının en şakacı en gönlü geniş hoşgörü sahibi insanlarıydı. Fotografta gördüğünüz bu adam Kerkük Türkmen muhacirlerinden rahmetli Mecit efendi. İkram Kali’nin babasıdır.
Sait Ebinç